Brengt karakter, talenten en motivatie in kaart

KernTalenten wint snel terrein in Nederland

 

Aparte Nederlandse BV opgericht

KernTalenten wint snel terrein in Nederland

In korte tijd wist Danielle Krekels met haar KernTalenten-methode haar geboortegrond Vlaanderen te veroveren. Ook in ons land onderschrijven steeds meer mensen het nut en de werking van deze methode. Inmiddels zijn in ons land zo’n vijftig gecertificeerde analisten actief. Reden om een Nederlandse BV op te richten en een feestelijke bijeenkomst te houden, die door emeritus hoogleraar Dick Swaab luister werd bijgezet met een boeiend verhaal en een belangwekkend advies: "We hebben tachtig procent van onze intelligentie te danken aan onze ouders. Kies ze dus zorgvuldig."

Toen ze haar KernTalenten-methode lanceerde, stuitte de Vlaamse Danielle Krekels alom op scepsis en achterdocht. Wie was zij om zo’n grote broek aan te trekken? Hoe durfde zij te beweren dat haar methode nauwkeurig vaststelt waar mensen goed in zijn? Ze was niet eens psychologisch geschoold en haar methode was niet gevalideerd.

Inmiddels zijn we 14 jaar verder. Niet alleen in België, ook in Nederland zijn tientallen KernTalenten-analisten werkzaam. De Nederlandse tak groeit zelfs zo hard dat er een aparte juridische entiteit voor is opgericht: KernTalenten BV.

Buitenbeentje Opvallend veel Belgische kentekens op de parkeerplaats van congrescentrum Antropia. Maar liefst zestig collega’s van Danielle zijn naar Driebergen gereisd voor de feestelijke bijeenkomst en de lezing van Dick Swaab. Samen met 190 Nederlandse bezoekers zorgen ze voor een volle zaal.

Met een aanstekelijk enthousiasme, een sappige Vlaamse tongval en een flink dosis energie en humor vertelt Krekels dat ze zelf een buitenbeentje was. "Ik speelde wel met poppen, maar op een andere manier dan andere kinderen. Samen met mijn broer gooide ik ze in de tuin zo ver mogelijk van me vandaan."

‘Speelgoed vertelt wie je bent’

Haar eigenzinnige karakter leidt tot een dito loopbaan. Ze begon een bedrijf in engineering en nam haar eigen mensen aan. Ze trok veel tijd uit voor sollicitatiegesprekken, die soms wel drie uur duurden. "Wat me opviel was dat technische ingenieurs in hun jeugd veel hadden gespeeld met lego of meccano. Academische ingenieurs lazen veel in hun jeugd en speelden Stratego of hadden geschaakt. Op een gegeven moment viel het kwartje: mensen worden niet creatief omdat ze met creatief speelgoed spelen, maar andersom: ze spelen met creatief speelgoed omdat ze aanleg en belangstelling hebben voor die vorm van creativiteit. Met andere woorden: op grond van de dingen die iemand graag deed in zijn kinderjaren, kun je vaststellen wat iemands KernTalenten zijn. Uiteindelijk heb ik 23 KernTalenten gevonden."

Wetenschappelijke onderbouwing Haar bevindingen leidden tot haar eerste boek, ‘Speel je kerntalenten uit. Speelgoed vertelt wie je bent’, dat in 2004 verscheen. Het leidde tot talloze verzoeken om mensen te analyseren. Danielle besloot daarop te gaan studeren aan de Universiteit van Brussel om haar bevindingen wetenschappelijk te leren onderbouwen. Ze werkte haar methode uit en besloot mensen er in op te leiden. Krekels: "Ik kreeg nogal wat kritiek. Ingenieurs zeiden: je bent geen ingenieur, dus wat weet jij er nou van? Psychologen zeiden: je bent geen psycholoog."

Inmiddels is de kritiek verstomd. Wat daarbij meespeelt is dat de KernTalentenvragenlijst in 2015 wetenschappelijk is gevalideerd. Het team van Prof. Dr. Elke Van Hoof van de Vrije Universiteit Brussel kende na gedegen onderzoek een betrouwbaarheidsscore van Cronbach’s Alpha .84 toe – een score die gelijkstaat met die van de Big5-personality test, die de hoogste ter wereld had.

Kortom, de methode krijgt steeds meer erkenning. In België werken nu al 200 door Danielle opgeleide analisten. In Nederland zijn het er ook al vijftig en hun aantal groeit snel. Krekels besloot een Nederlandse BV op te richten "zodat de Nederlandse KernTalentenanalisten kunnen samenwerken en de methode kunnen vertalen naar de Nederlandse situatie."

In haar streven naar de almaar dieper gaande wetenschappelijke verklaring van haar methode, zocht Krekels contact met professor dr. Dick Swaab. Krekels: "Ik heb zelfs Swaabs KernTalenten geanalyseerd. Telefonisch nota bene, wat eigenlijk niet de bedoeling was. Op sommige momenten zei hij: "Maar hoe weet u dát nou weer?!" Ik ben erg vereerd dat hij vandaag een tipje van de sluier komt oplichten over de werking van ons brein en de link ervan naar onze (kern)talenten."

Geen keuze Voor wie hem niet kent: Dick Swaab is emeritus hoogleraar neurobiologie aan de Universiteit van Amsterdam, leidt een onderzoeksgroep aan het Nederlands Herseninstituut en is hoogleraar aan de Zhejiang Universiteit in Hangzhou, China. Hij won talloze wetenschappelijke prijzen en is onder meer bekend van zijn boeken ‘Wij zijn ons brein’ en ‘Ons creatieve brein - hoe mens en wereld elkaar maken’ en van zijn optreden bij Zomergasten (2011).

Lang dachten mensen dat homoseksualiteit een keuze was en er zijn nog steeds mensen die er zo over denken. Onzin, volgens Swaab. "Ons geslacht en onze seksuele oriëntatie worden al voor de geboorte vastgelegd, in de tweede helft van de zwangerschap, door een piek in testosteron of – bij meisjes – door het uitblijven daarvan. Na de geboorte blijft het jarenlang rustig, tot de puberteit. Dan worden de geslachtshormonen, die tot dan toe een slapend bestaan leidden, geactiveerd."

De behoefte van veel meisjes om met poppen te spelen en van jongens om met auto’s te spelen, is niet aangeleerd maar aangeboren, aldus Swaab. "Mijn dochter speelde uit zichzelf met poppen en mijn zoon met auto’s, maar dat is uiteraard te weinig voor wetenschappelijk bewijs. Bij een experiment met apen bleek echter hetzelfde: het vrouwtje speelde met poppen, het mannetje met auto’s. Al vanaf de geboorte kijken meisjes langer naar gezichten dan jongens en kijken jongens meer naar bewegende dingen dan meisjes."

GayLM We hebben allemaal dezelfde genen, maar de bouwstenen vertonen kleine verschillen. "Neem oxytocine, het zogenaamde knuffelhormoon. Sommige mensen zijn gevoeliger voor dit hormoon dan anderen; hun receptoren werken beter." Ons geslacht en onze seksuele oriëntatie zijn van invloed op onze beroepsvoorkeur, aldus Swaab. "Vandaar dat je onder verplegers, stewards, kappers en kunstenaars relatief veel homo’s aantreft. Vandaar ook de bijnaam van KLM: gayLM. Die voorkeur is overigens overal zo, ook in China."

Voorspelbaar karakter

De wetenschap kan tegenwoordig uitspraken doen over iemands karakter zonder de persoon in kwestie te spreken. Daarvoor zijn volgens Swaab twee dingen nodig: kennis van de genen van de betreffende persoon en een scan van diens hersenen zonder dat hij een activiteit onderneemt. "Je kunt dan bijvoorbeeld al uitspraken doen over hoe open of consciëntieus die persoon is. Deze eigenschappen worden al vroeg vastgelegd. Hetzelfde geldt voor het dag- en nachtritme. Al vroeg in je ontwikkeling wordt bepaald of je ochtendmens of een nachtbraker bent."

Mensen met laag IQ vaak veroordeeld Volgens Swaab hebben we 80% van onze intelligentie te danken aan onze ouders. Lachend adviseert hij de zaal: "Zoek ze dus goed uit." Zestien procent van de bevolking heeft een laag IQ: tussen de 50 en 70. "Mogelijke oorzaken van dat lage IQ zijn beschadigd DNA of mutaties. De helft van alle mensen die door een rechter worden veroordeeld, valt in deze categorie: mensen met een IQ tussen de 50 en 70. Er is dus een verband tussen IQ en misdrijven. Daar is best iets aan te doen. Zorg dat er werk is voor mensen uit deze categorie; dat houdt hen uit de narigheid."

Zwaarder brein Hoewel je hersenen zo rond je 25ste zijn uitgegroeid wil dat niet zeggen dat ze dan niet meer veranderen. "Voortdurend worden nieuwe verbindingen aangemaakt. Verbindingen die regelmatig worden gebruikt, blijven bestaan. De rest wordt opgeruimd. Gebieden die veel gebruikt worden, krijgen meer ruimte in de hersenen dan andere. Logisch dat in die relatief grote gebieden je talenten zitten. Dat we slechts tien procent van ons brein gebruiken is een hardnekkig misverstand. We gebruiken alles. In 3 miljoen jaar – en dat is niks op de evolutie – is ons brein drie keer zo zwaar geworden: van 500 naar 1500 gram. We hebben extra hersenweefsel gekregen, bovenop datgene wat we nodig hebben om ons lichaam te besturen. Dat weefsel gebruiken we onder meer voor communicatie, maar ook voor taal, muziek en kunst."

Creativiteit stimuleren

Creativiteit is volgens Swaab het kijken naar bestaande zaken en er iets nieuws bij zien. "Je kunt creativiteit op verschillende manieren stimuleren. Bekend zijn de geestverruimende middelen zoals alcohol en drugs, maar je kunt ook gaan wandelen. Of een nieuwe omgeving opzoeken. Verliefdheid kan ook enorm helpen; veel kunstenaars maakten hun mooiste werken toen ze verliefd waren. Creativiteit kun je ook stimuleren met muzieklessen. Kinderen die muzieklessen krijgen, presteren niet alleen beter in muziek, maar ook in rekenen en taal."

De invloed van hormonen op ons gedrag is groter dan veel mensen zich realiseren. "Waarom hebben sommige mensen extreem zware kicks nodig? Waarom gaan ze bijvoorbeeld bungeejumpen? "Dat kan zijn omdat ze minder gevoelig zijn voor het hormoon dopamine; hun receptor werkt niet zo goed. Daarom hebben zij veel sterkere kicks nodig. Dat mannen meer dan vrouwen bereid zijn risico’s te nemen en doorgaans agressiever zijn, heeft met het hormoon testosteron te maken. Ons brein wordt extra agressief gemaakt door bijvoorbeeld testosteron, maar ook door ondervoeding. Ondervoeding maakt ook agressief."

Geen vrije wil, geen keuzevrijheid

Dat we een vrije wil hebben en ons gedrag kunnen sturen, daar gelooft Swaab niks van. "Beslissingen nemen we veelal onbewust. Uit het laboratorium weten we bijvoorbeeld dat er een halve seconde zit tussen het nemen van een beslissing en je realiseren dat je een beslissing hebt genomen. Kortom: beslissen doe je met je onderbewuste. Daarna maak je er een verhaal bij, een rechtvaardiging. Partnerkeuze? Hetzelfde verhaal. Dat is een onbewust besluit, genomen onder de invloed van verliefdheid. Nee, we hebben nauwelijks keuzevrijheid. Je kunt je brein niet besturen, het brein bestuurt jou. Wij zijn ons brein."

Zo word je creatiever

Je kunt je creativiteit op verschillende manieren stimuleren, aldus Swaab. Hij geeft de volgende tips:

 Doorbreek patronen. Ga naar het buitenland. Neem eens een kijkje buiten je eigen vakgebied of discipline

 Stel jezelf bloot aan nieuwe ervaringen

 Ga wandelen

 Droom

 Zit je vast? Leg je project even weg en gun het een incubatieperiode. Onbewust loopt je denkwerk gewoon door

 Ga af op je intuïtie

 Denk out of the box